Sancar MARUFLU
(Ege'yi ve İzmir'i Sevenler İzmir Kültür ve Sanat Derneği
İzmir'i Sevenler Platformu Başkanı)
Kültürpark
İlk kez 1923 İzmir İktisat Kongresi’nin beraberinde İhracatçı Şerif Remzi Reyend Bey’in Osmanlı Bankasından satın aldığı Hamparsumyan Depoları içinde yer alan ve İzmir’in Konak semtinde bulunan İncir Üzüm İşletmesinde Yerli Mallar Sergisi adıyla açılan,sonra 1927 yılına kadar Mithatpaşa Sanatlar Mektebi’nde devam eden, 1929 yılından itibaren 6 kez de Pasaport’taki Gazi Heykeli’nin arkasında; şimdiki Büyük Efes Oteli’nin bulunduğu alanda “İzmir 9 Eylül Panayırı” adıyla açılan “Beynelmilel Fuarı”, gerçek kimliğini 75 yıl önce 1936 yılında Dr.Behçet Uz ve arkadaşlarının İzmir’e kazandırdıkları Kültürpark içindeki düzenlemesiyle bulmuştur. 1 Eylül 1936’da görkemli bir törenle açılan ilk Kültürpark’ın ve İzmir Beynelmilel Fuarı’nın Basmane 9 Eylül Kapısı önünde düzenlenen muhteşem açılış törenine ,Başvekil İsmet İnönü, Maraşel Fevzi Çakmak, İktisat Vekili Celal Bayar’la birlikte kabine ve parlemento temsilcileri katılmışlardır. Churchill’in İngiltere’si, Hitler’in Almanya’sı ile Stalin’in Sovyet Rusya’sı ayrıca Mısır ve Yunanistan 1936 Fuarı’na katılan ilk ülkeler arasındaydı. 1 Eylül 1936 günü Kültürpark’ta açılan İzmir Beynelmilel Fuarı’na Dr.Behçet Uz birbirleriyle küskün olan Başbakan İsmet İnönü ile İktisat Vekili Celal Bayar’ı bir araya getirmeye başarmıştı. Bu gelişmeye çok sevinen Atatürk ,Dr.Behçet Uz’a bu uzlaştırıcı başarısı nedeniyle “Uz soyadını vermiştir. Bu yılki Fuarımız 2011 yılına özgü olarak 8 Eylül’de açılıp, 18 Eylül’de kapanacaktır. Bu yılki Fuar’da yeniden aday olacağımız “EXPO İZMİR 2020”ye proje konusu olması düşünülen;”Herkes için Çevre ve Çevre Teknolojileri” teması işlenecektir. Avusturya Partner Ülke, Denizli ise konuk Kent olacaktır. 2000’e yakın yerli ve yabancı firma 50’nin üzerinde Devlet Fuar’a katılacaktır. Bu arada Fuar süresince 15 civarında büyük ana etkinlik yaşanacaktır. Fuar’ın açılışı Kültürpark Atatürk Açıkhava Tiyatrosu’nda gerçekleşecektir. Açılış törenine CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu,Sanayi ve Ticaret Bakanları, İzmir’den Milletvekili seçilen iki bakanımız Binali Yıldırım ve Ertuğrul Günay’da katılacaklardır. 80’li yıllar öncesinde düzenlenen 30 gün süreli İzmir Fuar’ları tam anlamıyla birer şenlik şeklinde yaşanırdı. Ticari ve Sanayi faaliyetlerinin yanı sıra, Kültürel ve Sanatsal faaliyetler daima ön plana çıkardı. İstanbul’dan ve Ankara’dan gelen Tiyatro ,Opera, Bale ve Müzik gösterileri Fuara renk katarlardı. Bu gün olduğu gibi o yıllarda da Lunapark, çocukların da ,yetişkinlerin de vazgeçilmez bir fuar değeriydi. Türkiye’de ilk Lunapark İzmir Fuarı’nda kurulmuştur. İzmir Fuarı’na ilk Lunapark oyuncaklarını kazandıran da Fuar Atölyeler Amiri Ali Fahri Usta’dır. Onun yaptığı Türkiye’nin en yüksek Dönme Dolabı adeta Fuarın bir simgesiydi... Ali Fahri Usta’nın Büstünü dahi Lunapark’a dikmişlerdi. Dünya’nın ve Avrupa’nın çeşitli ülkelerinden gelen sirkler, buz revüleri, akrobotik ve sportif gösteri grupları, Türkiye’nin çeşitli yerlerinden Fuar’a gelen herkes tarafından izlenirdi. Dr.Behçet Uz’la son nefesini verdiği güne kadar birlikte çalışmış bir kişiyim. Kültürpark’ın ve Fuar’ın kurucusu Dr.Behçet Uz’un yegane arzusu ticari fuarın başka bir fuar alanında düzenlenmesi, Kültürpark’ın ise halkın yeşil alan, eğlence ve dinlence gereksinimlerini karşılayacak tesislerle yaşatılmasıydı. Dr.Behçet Uz ve arkadaşları İzmir Enternasyonal Fuarı’nı Kültürpark’a yeni fuar alanı bulununcaya kadar geçici olarak taşıdıklarını söylemişlerdir. İzmir B.B. Başkanı Aziz Kocaoğlu’nun Kültürpark ile Fuar’ın birbirinden ayrılması çalışmalarını ve Gaziemir’de başlattıkları yeni fuar alanı projesi çalışmalarını ilgi ve takdirle izliyorum.Kültürpark yeniden Kültür ve Sanat tesisleriyle, tabiat zenginlikleriyle, göl ve havuzlarıyla, lunaparkları,botanik bahçeleri, spor tesisleri, müzeleri, halkın; çay bahçelerinde ,nargile köşelerinde, dinlence alanlarında zamanını geçireceği, yılın 12 ayı açık olacak müstesna yeme içme köşeleriyle herkesin keyif duyacağı yemyeşil bir alan haline yeniden getirilmeli ve varlığını sürdürmelidir. Maalesef bizim tutkun olduğumuz o eski Kültürpark ve Fuar değerleri artık yok edilmiştir.İzmir’e Kültürpark gibi yeni bir alan kazandırmak artık zor ve olanaksızdır. Bu çok emek ister. Ancak modern inşaat teknolojisiyle yeni fuar alanları kazandırmak kolay ve pratiktir. Geleceğin çağdaş İzmir Fuarı ve EXPO 2020’nin düzenleneceği alan İzmir’i gerçek anlamda Uluslar arası Fuarcılık Merkezi yada Dünya Ticaret Merkezi haline getirecektir. Şimdiki Fuar, Kültürpark’ın doğal güzelliklerine zarar vermektedir. Ortaya çıkan kaptıkaçtı ve başdan sağma zihniyetine son verebilmenin tek yolu yepyeni bir fuar alanının İzmir’e kazandırılmasıdır.