Ege Üniversitesi(EÜ) Eczacılık Fakültesi’nin, Türkiye’deki tıbbi bitkilerin korunması, tanıtılması ve unutulmaması amacıyla oluşturduğu “Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi İZEF Herbaryumu” her geçen gün gelişiyor.  Kurutulmuş bitki örneklerinin bilimsel bir ortamda saklanması anlamına gelen Herbaryum, bitkiyi tanıma, teşhis etme, türler arası farkı bilme çabası olarak da tanımlanır. Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Herbaryum Merkezi, 1978 yılında tıbbi bitkiler ağırlıklı olarak Prof. Dr. Necmettin ZEYBEK tarafından kuruldu. Merkez Türkiye’de yayılış gösteren Galantus L.(Kardelen) taksonları üzerinde yaptığı araştırmalar göz önüne alınarak 1990 yılında uluslararası nitelik kazandı ve IZEF kodu ile bütün dünyaya tanıtıldı. İZEF Herbaryumu’nda tıbbi bitkiler bilgilendirme amaçlı saklanıyor. Konuyla ilgili olarak bilgi veren EÜ Eczacılık Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ulvi Zeybek: “Bizim tüm çıkış noktalarımız tıbbi bitkiler oldu. Türkiye florası da bu yönden oldukça zengin ve kendimizi şanslı hissediyoruz. Örneğin Doğu Karadeniz’de İzlanda Likenleri’ne rastlayabiliyoruz” diye konuştu. Tıbbi bitkilerin saklanması amacıyla oluşturulan bu herbaryum çalışmasıyla bugün binalar bulunan alanlardan zamanında alınmış bitkilerin bile mevcut olduğunu dile getiren Prof. Dr. Ulvi Zeybek İzmir’den de bir örnek verdi. İzmir’in Bornova ilçesi’nin Evka-3 bölgelerinde bir zamanlar “iris” bitkisinin olduğunu söyleyen Prof. Dr. Zeybek şu anda doğal ortamda bu bitkinin bulunma şansının olmadığını ve İZEF Herbaryumu’nda görülebileceğini dile getirdi. Yurt içi ve yurt dışındaki birçok üniversitelerle bitki takaslarının olduğunu söyleyen Prof. Dr. Ulvi Zeybek: “Böylece bizde olmayan bitki türlerini onlar bize gönderirken, onlarda olmayan bitki türlerini de biz onlara gönderiyoruz” dedi.Prof. Dr. Zeybek; “Herbaryumlarla ilgili uluslararası anlaşmalar var ve uyulması zorunlu maddeler içermekte. Bitki taraması ve sonraki aşamalarda bu kurallara uyma konusunda çok dikkatli davranıyoruz. Özellikle bulunan bitkilerin koordinatlarının gizliliğine dikkat ederiz. Böylece kötü emelleri bulunan kişi ya da kurumların bu bitkiyi bulup tahrip etmesini engellemeye çalışırız” diye konuştu.
HERBARYUM İNTERNET ORTAMINA TAŞINDI
EÜ Eczacılık Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Bintuğ Öztürk ise konuyu sayısal ve bilimsel terimlerle ele aldı. Ülkemizin endemik (belli bir bölgede yetişen bitkiler) bitkiler bakımından çok zengin olduğunu vurgulayan Yrd. Doç. Dr. Öztürk: “Ülkemizdeki 11,500 takson bitkinin 3,500’ü kadarı endemik bitki yani sadece Türkiye’de bulunuyor” dedi. Herbaryumda şu an 6 bine yakın tıbbi bitkinin bulunduğunu bildiren Yrd. Doç. Dr. Öztürk İZEF Herbaryumu’nun Türkiye’nin ilk ve tek interaktif herbaryumu olduğunu söyledi. Yrd. Doç. Dr. Bintuğ Öztürk “İnteraktif herbaryumla kişi http://www.izef.ege.edu.tr/ internet adresinden bir bitkinin nerede bulunduğunu harita üzerinden doğru ve güvenilir bir şekilde bulabilecek. Bu hizmeti gerçekleştirmek için Türkiye’nin ilk sayısal Fitocoğrafya(bitkilerin coğrafi olarak gösterimi) Haritası kullanılacak. Sitemiz kısa sürede gerekli hizmetlerin hepsini verebilecek düzeye getirilecek. İZEF’in bu proğramını fakültemizden Dr. Mehmet Ali Ege hazırladı. Biz de veri kaynaklarını sağladık. Herbaryumun geliştirilmesinde ve bitkilerin tayininde Almanya Saarland Üniversitesi’nden Prof. Dr. Erhard SAUER’in çok büyük katkısı oldu” diye konuştu.
|
