İzmir ve Ege Bölgesi genelinde hava kirliliği son aylarda gittikçe artıyor. İnsan sağlığına zararlı düzeye ulaşan değerler sonrası uzmanlar uyarılarda bulundu

Yaşar Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Levent Bilir, hava kirliliğini önlemek için alınacak önlemleri, yapılması gerekenleri ve çözüm yollarını anlattı.
İzmir’de kış aylarıyla birlikte hava kirliliği sorunları artmaya başladı. Gece-gündüz hava sıcaklığı farkının artması, yoğun sis ve rüzgârın az olması nedeniyle oluşan basınç farkı, kirli havanın da yayılmasını önlüyor. Tüm Türkiye’yi etkileyen hava kirliliği, insan sağlığını da olumsuz etkiliyor. Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı Hava Kalitesi İndeksi verilerine göre, özellikle havadaki partiküler madde değerlerinin, tüm Ege kentlerinde Aralık ayı başından itibaren sınır değerleri kimi saatlerde aştığı görülüyor.
PARTİKÜL MADDE NEDİR?
Partiküler maddeler (PM), hava içerisinde asılı olarak bulunan katı ve sıvı parçacıkların karışımından oluşan, yaygın hava kirletici olarak biliniyor. Partiküler maddelere hem kısa, hem de uzun dönemde maruz kalmak, solunum, kalp damar hastalıkları, astım atakları, solunumla ilgili rahatsızlıklar ve akciğer kanserinden ölümlerde artışa yol açıyor. Dünya Sağlık Örgütü, 'PM10' için yıllık sınır değeri 20 mikrogram/metreküp, 24 saatlik sınır değeri ise 50 mikrogram/metreküp olarak belirmiş durumda.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının düzenli olarak paylaştığı Ulusal Hava Kalitesi ağı verileri ile, Alsancak, Bayraklı, Bornova, Çiğli, Gaziemir, Güzelyalı, Karşıyaka ve Şirinyer'deki hava kalitesi ölçüm istasyonlarından alınan bilgiler doğrultusunda, mevzuatlar gereği en fazla 90 olması gereken metreküp başına hava kirletici partikül madde miktarının Bayraklı'daki aylık ortalaması 109'a, en yüksek ölçülen değer ise 222'ye yükseldi. Şirinyer'de de aylık ortalama 102 ölçülen değerin bazı anlarda 182'ye kadar çıktığı gözlendi. Aylık ortalamada sınır değerin üzerinde kalan diğer bir ilçe olan Gaziemir'de ise 93 olarak ölçülen ortalama değer, ay içinde anlık 172'ye kadar çıktı. Alsancak'ta ise aylık 81 olarak ölçülen değerin ay içinde anlık 883'e kadar yükseldiği saptandı.
Aralık ayının 24 saatlik ortalamasında ise PM10 oranlarında ülke çapında Afyon, Aydın, Denizli, Kütahya, Manisa, Soma, Muğla ve Yatağan’da "hassas" değer olan 90 sınırı aşıldı.
İZMİR’DE YENİLENEBİLİR ENERJİYLE HAVA KİRLİLİĞİ ÖNLENEBİLİR
Yrd.Doç.Dr. Levent Bilir, İzmir’deki hava kirliliğinin nedenlerini şu şekilde aktardı: "Yüksek basınç etkisiyle kirli hava yükselip dağılamadığı için zehirli gazların ve partiküler maddelerin yere doğru çöktüğü gözleniyor. Bilinçsiz yakıt ve kalitesiz kömür kullanımı, doğalgaza geçiş imkânı olup da hala katı yakıt tercih eden merkezi sistem binalar, kaloriferlerin ehil kişiler tarafından yakılmaması, bacalarda filtre sisteminin bulunmaması gibi etkenler de bunu artırıyor. Ayrıca bazı vatandaşlarımız belki de imkânsızlıkları nedeniyle kömür ya da odun bile kullanmayıp çöp, lastik, petrol türevi gibi katı yakıtlar kullanıyor. Çevreye en çok bunlar zarar veriyor."
Yrd. Doç. Dr. Bilir, yapılan önlemler arasında çevreci enerji kaynaklarına yönelmek ile enerjiyi verimli ve tasarruflu kullanmak olduğunu belirterek,
"İzmir ve Ege, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı açısından büyük potansiyele sahip. Yalnızca rüzgârdaki potansiyeli kullanarak Ege Bölgesi'nin toplam enerji tüketiminden daha fazla enerji üretmek mümkün. İzmir, Türkiye'nin güneş kapasite oranı en yüksek alanı olan 2'inci ili. Jeotermal ve biyogazdan elektrik üretimi için de büyük bir potansiyele sahibiz. Biyogazda, yaklaşık 2 bin 500 konutun 1 aylık tüketimine eş değer olan potansiyele sahip İzmir'de, mutlaka çöpten enerji seçeneği de hayata geçmeli. Temiz enerji kaynakları kullanılırsa hava kirliliği sorunu zaten kendiliğinden çözülür." 

Yorumlar