Haydar Rüştü Öktem’in Şahadetname ve milletvekili kimliği basın müzesine hediye edildi

İzmir Basın Tarihi konusunda geniş araştırmaları olan Prof. Dr. Zeki Arıkan  Atatürk’le birlikte İzmir milletvekili olarak görev yapan Anadolu Gazetesi Sahibi Haydar Rüştü Öktem’le ilgili çok değerli belgeleri İzmir Basın Müzesine bağışladı.

HAYDAR RÜŞTÜ ÖKTEM KİMDİR?

“Haydar Rüştü 1890 yılında bir sorgu yargıcının oğlu olarak Gümüşhane’de doğdu. İlk ve orta öğrenimini değişik yerlerde tamamladı. İstanbul Tıp Fakültesi’ne yazıldı. Yazarlığa daha o yıllarda başladı. Sağlık nedeniyle üçüncü sınıfta tıbbiyeden ayrıldı. Gazeteciliğe başladı. İttihat ve Terakki’yi tutan yazılar yazıyordu. Selanik o günlerde imparatorluğun en seçkin semtlerinden biriydi. İttihat ve Terakkinin merkezi umumisi Ziya Gökalp, Genç Kalemler, partinin ileri gelenleri, Yunus Nadi gibi gazeteciler orada bulunuyor; Asır, Zaman, Salah, Hak, Rumeli gibi gazeteler de burada çıkıyordu. Haydar Rüştü Rumeli’nin çeşitli yerlerinde çıkan ve İttihat ve Terakkiyi destekleyen çeşitli gazetelerde ateşli yazılar yazıyordu.

Selanik’in kaybı üzerine İzmir’e  gelen Haydar Rüştü, partinin yayın organı olan İttihat gazetesinin yerini alan Anadolu’nun başına geçti. Bir süre sonra bu gazetenin sahip ve başyazarı oldu. Adı bu gazete ile bütünleşti. Anadolu’yu ölümüne kadar (1951) yayınladı. Ölümünden sonra birkaç yıl daha gazete ailesi tarafından çıkarıldı. Sonra tamamen kapandı. Haydar Rüştü mütarekenin karanlık günlerinde İzmir’de Türk haklarının yürekli bir savunucusu oldu. Bunun için kalemini güçlü bir silah olarak kullandı. İzmir Türk halkının işgali sessizce karşılaması ve kabullenmesi için tezgahlanan oyunları bozdu. Rumca basının ve işbirlikçi Türkçe gazetelerin hedef tahtası oldu. Anadolu ve onun akşam postası olan Duygu, işgalden bir hafta önce kapatıldı. Niçin? Çünkü Haydar Rüştü İzmir’i işgal etmek için Yunanlıların adalarda yığınak yaptığını açıkça yazıyordu. Bu Vali İzzet’i rahatsız ediyor, etmekle kalmıyor, Haydar Rüştü kötü niyetli biri olmakla suçlanıyordu. Matbaası kapalı olmakla birlikte ünlü reddi ilhak beyannamesini burada bastırmak yürekliliğini gösterdi. İşgal gününü Necati ile birlikte yaşadı. Matbaası alt üst edildi. Başına ödül konmuştu. Üç ay İzmir’den çıkamadı. Rumca gazeteler onun parçalandığını bir köprüyü havaya uçurduğunu yazıyordu. Söylentiler birbirini tutmuyordu. Oysa Haydar Rüştü İzmir’de saklanıyor, kılık değiştiriyor sürekli bir yerden ötekine koşuyordu.                                           

Yorumlar