E.Ü. Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Bayındır Meslek Yüksekokulu, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Asya Lale elele vererek 14 farklı lale çeşidi üzerinde çalışıyor Ege Üniversitesi (EÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü’nün öncülüğünde İzmir Bayındır, İstanbul Silivri ve Van’da yürütülen “Lale Soğanı Yetiştirme Tekniklerinin İyileştirilmesi, Yaygınlaştırılması ve Yeni Lale Çeşitlerinin Geliştirilmesi” projesiyle Osmanlı’da bir devre adını veren utangaçlığın ve çekingenliğin sembolü lale vatanına geri gelecek.
Bahçe Bitkileri Bölümü Başkanı Prof.Dr. M.Ercan Özzambak’ın verdiği bilgiye göre, SANTEZ ve İstanbul Ağaç A.Ş. destekli E.Ü. Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, E.Ü. Bayındır Meslek Yüksekokulu, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Asya Lale (Konya) Kuruluşları tarafından yürütülen projeyle Bayındır ve Van’da 14 farklı lale çeşidinin farklı zamanlarda dikilmesi ile farklı ekolojilerin etkisinin belirlenmesi ve uygun çeşitlerin seçimi sağlanacak.
Prof.Dr.M.Erzan Özzambak, Yrd.Doç.Dr. Şevket Alp, Dr. Ali Salman, Zir.Müh.Mustafa Karaağaçlı, Dr.Emrah Zeybekoğlu, Zir. Yük. Müh. Suna Başer, Zir.Yük.Müh. Ş. Ceylan Sonyol tarafından yürütülen projeyle; lale soğanı yetiştirme teknikleri, yeni Türk lale çeşitlerinin geliştirilmesi için yapılacak çalışmalarla dışa bağımlılık azaltılacak.
Prof.Dr. Özzambak, Van çevresindeki doğal lale türlerimizin uygun olanaklardan yararlanılarak mutasyon ıslahı ile yeni çeşitlere ulaşma, melezleme ile yeni çeşitlerin elde edilmesi, doku kültürü ile mikroçoğaltım- varyasyon oluşturma çalışmaları yapıldığını belirtti.
Lale soğanı yetiştirme tekniklerinin iyileştirilmesi kapsamında küçük lale soğanlarının çiçeklenecek boyuta getirilmesinde İstanbul Silivri’de üretici bahçelerinde soğanlarının mekanizasyon uygulamaları, dikim makinalarıyla dikim, söküm makinalarıyla söküm işlemlerinin tasarlanması, boylama ile soğan sınıflandırması, lale soğanlarına yapılan soğuklama işlemlerinin etkisinin belirlenmesi çalışmaları yapılıyor.
Prof.Dr. M. Ercan Özzambak projenin gerekçesi hakkında şu açıklamaları yapıyor;
“Lale bitkisi; çiçeklerinin göz alıcı, parlak renkleri ve narin formuyla ilgi çeken, beğeni kazanan ve süs bitkisi olarak kullanımı çok eskilere dayanan bir bitkidir. Son yüzyılda endüstrileşme ve kentleşme ile giderek doğadan uzaklaşan insanların, evlerinin dört duvarı arasındaki yaşantılarında diğer süs bitkileri gibi lale bitkisi de doğaya olan özlemin giderilmesi amacıyla kentlerde dış mekanda ve kesme çiçek olarak kullanılmaktadır. Bu da lale bitkisinin ticaretinin önemini artırmıştır. Lale vatanına geri dönüyor sloganı ile başta İstanbul olmak üzere tüm yurda yayılmaya başlayan, dış mekanlarda lale kullanımı aynı zamanda ülkemizde lale soğanı yetiştiriciliği adı altında bir tarımsal faaliyetin doğmasına neden olmuştur. Fakat bu yetiştiriciliğin kendisine özgü farklı yetiştirime koşulları bulunmaktadır.
ÜÇ AYRI YERDE, ÜÇ AYRI ZAMANDA İstanbul Ağaç A.Ş işbirliği ile yürütülen SAN-TEZ projesinin amacı; üç farklı ekolojik koşullarda (İzmir, İstanbul, Van) 14 çeşit ve üç farklı dikim zamanı ile lale bitkisinin yetiştiriciliği hakkında gerekli veri havuzu oluşturulması, farklı ekolojilerin karşılaştırılması yanında daha sıcak bölgelere uyum sağlayan çeşitlerin belirlenmesi, üretimin mekanizasyonu için, dikim-söküm ve soğan sınıflandırma boylama makineleri tasarlanarak, projelendirilecek ve yerli atölyelerde imal edilecektir. Bu ekipmanların verimliliği, etkinliği, sağladığı yararlar, Silivri’deki (İstanbul) üretici tarlalarında araştırılacaktır. Elde edilen veriler üreticilere çevre bilinci, sürdürülebilir tarım çerçevesinde verilecektir.”
|
